چیلر دستگاهی خنک کننده است که در آن از یک سیال در مدار بسته استفاده شده و بر اساس سیکل تبرید تراکم بخار و یا جذبی سیال را خنک کرده و بوسیله مبدل های حرارتی، برودت را به صورت کنترل شده به محیط مشخص انتقال می دهد. حرارتی که در این جریان بوجود می آید بوسیله دستگاه های جانبی مانند برج خنک کن ( در چیلر های تراکمی آب خنک ) به محیط باز پس فرستاده می شود. میزان برودت محاسبه شده و راندمان کاری چیلر ها بر اساس آن، همچنین طراحی سیستم با توجه به آب و هوای محیط و میزان افت برودت دستگاه در شرایط محیطی از جمله چالش ها در انتخاب چیلر با تکنولوژی و ظرفیت مناسب می باشد.
چیلر ها از نظر شیوه خنک کردن مایع به دو نوع چیلر های تراکمی و چیلر های جذبی تقسیم می گردند. همچنین تقسیم بندی دیگر چیلر ها بر اساس شکل خنک کردن مایع مبرد به هوا خنک، آب خنک و تبخیری می باشد.
در چیلر های تراکمی از انرژی برق و در چیلر های جذبی از انرژی های حرارتی و سوختی برای ایجاد برودت و سرما استفاده می شود.
ویژگی های چیلر
- ظرفیت بالا جهت برودت تمامی واحد های ساختمانی
- کارایی بالا در مناطق حاره ای و گرمسیر
- امکان استفاده از بخشی از ظرفیت دستگاه و مصرف کمتر انرژی
- قابلیت نصب در کلیه فضاها بسته
چیلر تراکمی
در چیلرهای تراکمی گاز ابتدا توسط کمپرسور، متراکم می گردد. این گاز سپس به کندانسور وارد شده توسط آب یا هوای محیط ، خنک شده و به مایع تبدیل می گردد این مایع با عبور از شیر انبساط یا لوله موئین وارد خنک کننده(اواپراتور) که در فشار کمتری قرار دارد می شود که این کاهش فشار باعث تبخیر مایع گردیده و در نتیجه مایع سرد کننده با گرفتن حرارت نهان تبخیر خود از محیط خنک کننده، باعث ایجاد برودت در موادی که با قسمت خنک کننده در ارتباطند می گردد.سپس گاز ناشی از تبخیر، به کمپرسور منتقل می شود و این چرخه تکرار می شود.
انواع چیلر تراکمی
- چیلر تراکمی رفت و برگشتی (پیستونی)
- چیلر تراکمی اسکرو (تیغه مارپیچ)
چیلر جذبی
در چیلرهای جذبی برخلاف چیلرهای تراکمی از جذب کننده (Absorber) و مولد حرارتی (ژنراتور) بجای کمپرسور استفاده می گردد. عمومی ترین خنک کننده در چیلرهای جذبی سیستم لیتیوم برماید است. در این سیستم، در قسمت جذب کننده بخار آب توسط لیتیوم برماید غلیظ، جذب و در قسمت مولد حرارتی، آب بر اثر حرارت تبدیل به بخار می شود. بخار آب در کندانسور که دارای فشار 1/0 اتمسفر است به حالت مایع در می آیدو سپس در خنک کننده که تحت فشار 01/0 اتمسفر دوباره به بخار تبدیل می گردد و آب برای اینکه تبخیر گردد گرمای نهان خود رااز محیط خنک کننده می گیرد و باعث ایجاد برودت می گردد سپس بخار آب ایجاد شده در خنک کننده به جذب کننده منتقل می گردد و دوباره این چرخه تکرار می شود.
انواع چیلر جذبی
گروه تک اثره (Single effect)
که خود به سه دسته چیلرهای تک اثره با تغذیه بخار، تک اثره با تغذیه آب داغ ( دمای بالای 100 درجه سانتیگراد) و تک اثره با تغذیه آب گرم ( دمای زیر100 درجه سانتیگراد) تقسیم می شوند که نحوه کار آنها مشابه بوده و همگی دارای حداقل یک مولد حرارتی می باشند.
گروه دو اثره (Double effect)
که به دو دسته دو اثره با تغذیه بخار و دو اثره با شعله مستقیم طبقه بندی می شوند. این چیلرها، جز نسل جدید چیلرهای جذبی بوده و دارای سیکل تبرید کاملتری نسبت به چیلرهای جذبی تک اثره است.
منبع : نسیم سرد آرارات